Polen
Wereldsteden en geweldige nationale parken
Polen heeft een zeer rijke geschiedenis en een flink aantal geweldige steden. Stedenmoe? Ga dan naar de prachtige natuur die het land te bieden heeft.
Indrukwekkende geschiedenis
Waar je ook komt in Polen, je loopt altijd weer tegen een ander stukje geschiedenis aan. In het noorden staan de de imposante kastelen van de Teutoonse Orde met als bekendste het 13e eeuwse kasteel bij Malbork. De oude stad van Krakau staat dan weer vol met kleurrijke barokke gebouwen uit de 16e en 17e eeuw. Ook liefhebbers van het communistische Poolse verleden komen ook aan hun trek. Een mooi voorbeeld is het Stalinistische Paleis van Cultuur en Wetenschap in Warschau. Maar ook de duistere kant van de geschiedenis is nog duidelijk zichtbaar. Het Nazi-Duitse vernietigingskamp op Pools grondgebied in Auschwitz is hiervan het beste voorbeeld. Een bezoek aan het kamp is voor veel mensen een zeer indrukwekkende ervaring.
Geweldige steden
Polen is een waar paradijs voor de stedenliefhebber, in elke uithoek van het land zijn interessante steden te vinden. Zo heb je de Hanzesteden Gdansk en Wrocław met hun, rijke Duitse geschiedenis. Daartussen ligt de levendige studentenstad Poznań, een van de oudste steden van Polen, met de prachtige Sint-Petrus-en-Paulusbasiliek. Tot slot is een trip naar Polen natuurlijk niet compleet zonder een bezoek aan Warschau, met zijn indrukwekkende skyline en bruisend nachtleven, en het prachtig bewaard gebleven stadscentrum van Krakau. En oja, de oude industriestad Lodz ontwikkelt zich tot één van de hipste steden van Europa, met fantastische restaurants, bars en winkels.
Poolse Pierogi's
Polen kent een rijke keuken. Maar hét Poolse comfortfood zijn de Pierogi's. Wat is het precies? Pierogi's zijn halvemaanvormige deegtasjes die gevuld kunnen zijn met allerlei soorten ingrediënten. De meer traditionele Pierogi's gevuld met o.a. aardappelen, kaas, kool en paddestoelen. Maar als zoetekauw kom je ook zeker aan je trekken, bijvoorbeeld met de met aardbeien gevulde pierogi z truskawkami. Misschien nog wel het beste van alles: je mag ze gewoon met je handen eten!
Bergen, meren, en oerbossen
Niet alleen de stedenminnende reiziger kan zijn hart ophalen in Polen, ook voor voor de natuurliefhebber is er veel te beleven. Wist je dat je in het nationale park Białowieża door het beste bewaarde oerbos van Europa kan lopen? Met een beetje geluk zie je er zelfs een Europese bison. In het zuiden liggen de woeste uitlopers van de Karpathen waar je prachtig kunt bergwandelen of raften. Tot slot kent Polen na Finland de meeste meren van Europa. Op de Mazurische meren in het noord-oosten van polen kan je dan ook prachtig kayakken.
Info
-
Officiële naam: Republiek Polen
-
Regeringsvorm: Semipresidentiële republiek
-
Inwoneraantal: 38,39 miljoen
-
Oppervlakte: 312,696 km²
-
Hoofdstad: Warschau
-
Officiële taal: Pools
-
Valuta: Poolse złoty
-
Grootste religie: Rooms Katholiek (87,5%)
-
Nationale feestdag: 11 november (Onafhankelijkheidsdag)
De doop van Polen
In 966 liet hertog Mieszko I zich dopen. Dit wordt ook wel de doop van Polen genoemd. Hiermee begon de kerstening van het gebied en dit wordt doorgaans gezien als het symbolische begin van de Poolse staat.Hertog Konrad I nodigt Teutoonse Orde uit
Hertog Konrad I nodigde Teutoonse Orde uit om te helpen in het gevecht tegen de heidense Balten en Pruisen. De Teutonen gaven de Pruisische gebieden echter niet terug maar vestigden zich er. Hiermee begon een eeuwenlang conflict tussen Polen en de Teutoonse Orde, en later het Pruisische Rijk.
Unie van Lublin en het Pools-Litouwse Gemenebest
Met de Unie van Lublin werd het Pools-Litouwse Gemenebest gevormd. Polen werd hierbij een gekozen monarchie waarbij de koning verkozen werd door het parlement.
Warschau wordt de nieuwe hoofdstad van het Gemenebest
Vanwege de centrale ligging van Warschau tussen Krakau, de hoofdstad van Polen, en Vilnius, de hoofdstad van Litrouwen, werd het de nieuwe hoofdstad van het Gemenebest.
De Poolse delingen
Het Pools-Litouwse Gemenebest verzwakte in de loop van de 18e eeuw steeds meer. De machtige buren Rusland, Pruisen en Oostenrijk zagen de kans om hun grondgebied te vergroten. Met de Poolse Delingen in 1772, 1793 en 1795 verdween het Pools-Litouwse Gemenebest van de kaart en werd het onderverdeeld onder zijn buren.
Opstanden tegen de bezetters
Er ontstonden verschillende opstanden van Polen tegen hun bezetters zoals de Novemberopstand in 1830 tegen Rusland, de Poznanopstand in 1848 tegen Pruisen en de Januariopstand tegen Rusland in 1863.
Polen wordt onafhankelijk met Vrede van Versailles
Na de Eerste Wereldoorlog werd in de Vrede van Versailles bepaald dat er een onafhankelijke Poolse staat zou komen. De relatie met de buren als Duitsland en de Sovjet-Unie bleef onrustig en leidde tot verschillende schermutselingen.
Nazi-Duitsland valt Polen binnen
Op 1 september 1939 viel Nazi-Duitsland Polen binnen. De Sovjet-Unie volgde op 17 september zoals afgesproken in het Molotov-Ribbentroppact. Frankrijk en Groot-Brittannië verklaarden Duitsland hierop de oorlog.
Massavernietiging van joden in Polen
Polen kreeg het zeer zwaar te verduren onder de Duitse bezetter. Er werden vernietigingskampen gebouwd op Pools grondgebied, waarvan Auschwitz de bekendste is. Minstens drie miljoen Poolse joden werden vermoord in de oorlog.
Communisten nemen de macht over
Polen werd in 1945 bevrijd door het Rode Leger. Ondanks dat er in de Jaltaconferentie was afgesproken dat er vrije verkiezingen zouden komen wist de Communistische Partij deze frauduleus te winnen met behulp van de Sovjet-Unie.
Solidariteit wordt opgericht
Op 17 september 1980 werd de vakbondsbeweging Solidariteit opgericht. De vakbeweging ontstond vanuit diverse stakingscomités op de werven van Gdańsk, Gdynia en Sopot in de jaren zeventig. Onder leiding van Lech Wałęsa organiseerde de bond stakingen en andere acties tegen het regime. In 1982 werd de vakbond verboden en ging toen ondergronds verder.
Einde communisme in Polen
In april 1989 werden de historische Rondetafelakkoorden getekend waarbij er deels vrije verkiezingen zouden worden gehouden maar de Communistische Partij een deel van de zetels zou behouden. De overwinning van Solidariteit was echter zo groot dat de Communistische Partij de steun verloor van belangrijke partners. De laatste communistische premier Czesław Kiszczak trad af om niet-communistische partijen een regering te laten vormen. Lech Wałęsa won in 1990 de eerste echt vrije verkiezingen van Polen.
Hervormingen en toenadering tot de Europese Unie
De socialistische economie werd omgevormd tot een markteconomie. Door de gebruikte schok therapie daalde de levensstandaard eerst flink, maar Polen was in 1995 het eerste postcommunistische land dat weer op zijn pre-1989 BNP level zat. Ook daarna groeide de Poolse economie sterk door. Daarnaast werden sociale veranderingen doorgevoerd wat leidde tot grote verbetering op het begied van vrijheid van meningsuiting, persvrijheid en politieke rechten. Ook werd toenadering tot EU gezocht.
Polen wordt lid van de NAVO
Polen trad in 1999 toe tot de NAVO.
Polen wordt lid van de Europese Unie
Samen met negen andere voormalig communistische landen werd Polen in 2004 lid van de EU.
Donald Tusk wordt president van de Europese raad
Nadat Tusk werd gekozen tot president van de Europese raad trad hij af als premier van Polen.
PiS aan de macht en relatie met EU verslechtert
Na het aftreden van Tusk won de conservatieve PiS partij in 2015 de verkiezingen. Onder andere vanwege repressieve besluiten tegen de rechtelijke macht, verslechterde de relatie met de EU.
Europese commissie begint procedures tegen Polen
Op 20 december 2017 startte de Europese Commissie een artikel 7-procedure tegen Polen. Het land kan daarbij in het uiterste geval zijn stemrecht binnen de EU verliezen vanwege het schenden van Europese basiswaarden. In april 2019 had de Commissie een nieuwe procedure tegen Polen gestart vanwege de inbreuk op de onafhankelijke rechtspraak in Polen.
