Het is deze week 25 jaar geleden: de val van Srebrenica. 8372 moslimjongens en -mannen werden door Bosnisch-Servische troepen vermoord. Het was de eerste genocide in Europa sinds de Tweede Wereldoorlog. Nederlandse militairen, die onder VN-vlag opereerden, waren erbij, maar konden het drama niet voorkomen. Wat gebeurde er precies in deze stad in Bosnië en Herzegovina? En wat hebben we ervan geleerd?
De afgelopen week is er veel in de media verschenen over de val van Srebrenica. We zetten een compilatie van de beste documentaires, podcasts en artikelen op een rij.
NOS collectie – 25 jaar na de val
Op deze pagina biedt de NOS een overzicht van artikelen over de val van Srebrenica. Ook zijn hier de NOS Srebrenica Journaals te zien; een serie van zeven journaals die per dag laten zien wat er 25 jaar geleden gebeurde op de desbetreffende dag. Bepalende gebeurtenissen rond de val van Srebrenica worden geschetst tegen de achtergrond van het grotere verhaal: het uiteenvallen van Joegoslavië en de vraag hoe het nationalisme zo om zich heen kon grijpen.
NPO focus zet een collectie met 3 topics onder elkaar.
- Wat gebeurde er in Srebrenica?
- Wat was de rol van Dutchbat in Srebrenica?
- Waarom viel Joegoslavië uit elkaar?
Elke vraag wordt beantwoord met video’s, tekst en foto’s.
Srebrenica – de machteloze missie van Dutchbat, documentaire door Coen Verbraak
In de driedelige documentaireserie ‘Srebrenica – de machteloze missie van Dutchbat’ spreekt journalist en historicus Coen Verbraak (Onze Jongens op Java, Kijken in de ziel) met negen betrokken Dutchbatters, onder wie bataljonscommandant Thom Karremans. Verbraak blikt met hen terug op de dramatische gebeurtenissen van toen, en op de impact ervan op hun verdere leven.
De Val van Srebrenica, podcast door Marjolein Koster en Misha Melita
Journalisten Marjolein Koster en Misha Melita waren allebei vier jaar oud tijdens de val van Srebrenica en zien glazige blikken bij hun leeftijdsgenoten als het over deze Bosnische stad gaat. In de podcast De Val van Srebrenica volgen ze de gebeurtenissen in Srebrenica per dag in acht afleveringen, vanaf 6 juli 20200 iedere dag één, aan de hand van de verhalen van de mensen die erbij waren.
Waarom Srebrenica moest vallen, documentaire door Argos
Waarom kwam er in 1995 geen NAVO-luchtsteun toen Srebrenica onder de voet werd gelopen door de Bosnische Serviërs? Was het gebrek aan voorkennis? Argos stuitte op documenten die een nieuw licht op de zaak werpen en reisde samen met Joris Voorhoeve, minister van Defensie ten tijde van de val, terug naar Srebrenica. Waarom Srebrenica moest vallen is een documentaire uit 2015 onder regie van Bart Nijpels.
Er is ook een interactieve online documentaire gemaakt door de redactie van Argos, met aanvullende informatie bij de documentaire Waarom Srebrenica moest vallen.
Nederland wilde de zomerpret niet door Srebrenica laten vergallen, artikel door Sander van Walsum
Gepubliceerd door de Volkskrant op 9 juli 2020; over hoe juli 1995 begon met veel gemengd nieuws en een beetje Srebrenica. Een paar weken later, na de massamoord op zo’n achtduizend Bosniërs, was Srebrenica een nationaal trauma. De militairen van Dutchbat werden gedegradeerd van helden tot medeplegers.
Ook NRC Handelsblad pakte vorige week uit met een mooie serie van zes artikelen. Floor Boon & Mark Kranenburg beschreven bijvoorbeeld welke (politieke) lessen Nederland had moeten trekken uit het debacle van 1995, maar naliet te doen.
Het internationale documentaire filmfestival IDFA dook in haar archieven en maakte vorige week een selectie van de beste documentaires over de Val gratis online toegankelijk. Zo kun je onder andere de indrukwekkende documentaire The Fog of Srebrenica bekijken. In deze docu uit 2015 gaat de Bosnische filmmaker Samit Mehanovic terug naar Srebrenica waar hij met achtergeblevenen en overlevenden spreekt over hun herinneringen.
De tolk van Srebrenica, boek van Hasan Nuhanovic
Wil je meer weten over de hoe het was om als inwoner van Bosnië de oorlog te ervaren? Lees dan het boek De tolk van Srebrenica van Hasan Nuhanovic. Hij vertelt chronologisch en gedetailleerd wat hij en zijn familie meemaken tijdens de oorlog in Bosnië. Op een bijna terloopse manier laat hij zien wat oorlog met mensen doet. Het gaat nauwelijks over het Nederlands infanteriebataljon Dutchbat, dat de bevolking van de moslimenclave, onder wie de ouders en broer van Nuhanovic, zou beschermen. En het gaat in het geheel niet over de jarenlange juridische strijd die hij voerde tegen de Nederlandse staat – en uiteindelijk, in 2013, won. Het is een verslag van wat daaraan voorafging, rauw en indringend.
Zelf Srebrenica bezoeken
Eastpackers organiseert een unieke reis naar Sarajevo en Srebrenica van 5 tot en met 9 november 2020. Tijdens deze reis ontmoet je ooggetuigen en nabestaanden en breng je een bezoek aan het monument en museum ter nagedachtenis aan de genocide in Srebrenica.
