Belarus (ook bekend als Wit-Rusland) kwam de afgelopen maanden veel in de media door de massale protesten tegen president Aleksandr Loekasjenko. Hij staat bekend als de laatste dictator van Europa. De storm in de media is inmiddels gaan liggen, maar dat betekent niet dat de onrust in het land is bezworen. Keert Wit-Rusland zich, na een korte periode van toenemende openheid die onder meer leidde tot afschaffing van de visumplicht, weer af van Europa? Hebben jonge, open-minded Wit-Russen nog een toekomst in het land? Wij verzamelden voor je de beste artikelen, video’s en podcasts over de politieke ontwikkelingen in Wit-Rusland en mogelijke toekomstscenario’s.
1. Wie is Loekasjenko? Bekijk deze video voor een korte introductie over de man die de laatste Europese dictator genoemd wordt.
2. Zal Loekasjenko’s regime 2021 overleven? Loekasjenko heeft in Wit-Rusland nog steeds de touwtjes in handen. De protesten van 2020 hebben hem nog niet doen vertrekken. In dit artikel lees je mogelijke scenario’s voor het komende jaar.
3. Wie zou Loekasjenko’s plek in kunnen nemen? In dit Politico artikel van afgelopen zomer lees je over kandidaten voor Loekasjenko’s opvolging: van eurofiel tot nationalist. Inmiddels is overigens nagenoeg de gehele ‘oppositie’ opgepakt, het land uit gezet of gevlucht. Dat maakt de vraag over Loekasjenko’s eventuele opvolging alleen maar ingewikkelder.
4. De democratische oppositie in Wit-Rusland won dit jaar de Sacharovprijs. Deze prijs wordt sinds 1988 uitgereikt als steun in de rug voor mensenrechtenactivisten en is vernoemd naar Russische dissident en atoomgeleerde Andrej Sacharov. In deze korte video van The Guardian zie je de speech van oppositieleider Svetlana Tichanovskaja in het Europees Parlement.
5. Wie is Nina Bahinskaya en wat motiveert haar? Deze overgrootmoeder is naast Tichanovskaja hét boegbeeld van de protesten. Al sinds de jaren tachtig is ze aanwezig bij protesten tegen de overheid. Svetlana Tichanovskaja hield haar foto omhoog bij de ontvangst van de Sacharovprijs. Kijk deze video van Radio Free Europe voor een mooi portret.
6. Wie is Svetlana Tichanovskaja en hoe vergaat het haar in ballingschap? De oppositieleider heeft uit moeten wijken naar buurland Litouwen. The Economist interviewde Tichanovskaja daar in december. Over Tichanovskaja is veel geschreven. In december had ze een ontmoeting met onze eigen minister-president, Mark Rutte.
7. De Nederlandse journalist Michiel Driebergen was één van de weinige Nederlanders aanwezig in Minsk. Het internet was geblokkeerd door de autoriteiten maar hij kreeg zijn verslagen via sms alsnog in dagblad Trouw. Terug in Nederland deed hij in deze podcast verslag van de eerste drie weken massale protesten deze zomer.
8. Protesten voor meer vrijheid in Wit-Rusland zijn niet nieuw. De kritische theatergroep Belarussian Free Theatre moet ondergronds opereren en de oprichters verblijven in ballingschap in Londen. Afgelopen jaar was de groep te gast in De Balie voor de jaarlijkse vrijheidslezing. Het optreden van Belarussian Free Theatre kun je hier terugkijken.
9. Hoe vergaat het Wit-Russen in het buitenland? Meedoen aan de protesten dwong veel activisten in ballingschap. In De Volkskrant lees je over de toekomstdromen van Belarussische vluchtelingen in Nederland.
10. Het buurland Litouwen neemt ook veel Wit-Russische vluchtelingen op. De NRC schreef een reportage over het toevluchtsoord van de Wit-Russen.
