Moldavië
Off the beaten track
Een klein staatje ingeklemd tussen Oekraïne en Roemenië dat nog niet door het grote publiek is ontdekt.
Een verborgen parel
Moldavië is een land dat een hoop mensen waarschijnlijk niet veel zal zeggen. Het land, ingesloten tussen zijn grote buren Oekraïne en Roemenië, is dan ook één van de minst bezochte landen van Europa. De toeristenindustrie en -infrastructuur staat hier nog in haar kinderschoenen. Off the beaten track gaan is hier dan ook geen kunst maar noodzaak, en dat is juist de kracht van Moldavië! En hoewel het toerisme ook hier langzaam begint op te komen, zal je in ieder geval geen hordes toeristen tegenkomen of op elke straathoek een Starbucks zien.
Langs de Dnjestr, waar de tijd heeft stilgestaan
De Dnjestr is na de Prut de grootste rivier van Moldavië en vormt de grens tussen Moldavië en Transnistrië. Dit separatistisch de facto dwergstaatje wordt internationaal niet erkent. Toch functioneert Transnistrië, sinds het in 1992 met behulp van Rusland een burgeroorlog tegen Moldavië won, als een staat met eigen vlag, geld, nummerborden en grensposten. De tijd lijkt hier stil te hebben gestaan. In de straten van de hoofdstad Tiraspol loop je onder wapperende vlaggen met hamer en sikkel en zie je rook uitspuwende Lada's rijden langs standbeelden van Lenin en betonnen sovjet-flats. Oftewel in Transnistrië waan je je voor even in de Sovjet-Unie.
Verrassend wijnland
Wanneer je aan wijn denkt, zal je denken aan landen als Frankrijk, Zuid-Afrika of misschien wel Georgië. Maar Moldavië? Waarschijnlijk niet. Toch heeft geen ander land een groter percentage van zijn grond beplant met wijnstokken dan Moldavië. De wijntraditie is hier al duizenden jaren oud. Dat wij in Nederland hier veelal geen weet van hebben is niet vreemd. Vijftig jaar lang bleven de Moldavische wijnen voor ons verborgen achter het IJzeren Gordijn. Ook na de val van de Sovjet-Unie bleef Rusland de grootste afnemer. Pas toen Rusland in 2006 een embargo op wijn uit Moldavië en Georgië instelde begon men naar het westen te kijken en sindsdien wint de Moldavische wijn gestaag hier aan terrein. Maar de beste Moldavische wijn, drink je natuurlijk in Moldavië zelf.
Kloosters in de rotsen
Vanaf de 13e eeuw begonnen Moldavische monniken in een zoektocht naar de ultieme stilte en bezinning grotten uit hakken en te bewonen. Soms groeiden deze plekken uit tot heuse grottenkloosters. Het meest indrukwekkende klooster ligt bij Orheiul Vechi. Dit klooster werd uitgehakt in een klif en kijkt uit over de rivier de Răut. In 1996 besloot een groep monnikken het verlaten klooster weer te gaan bewonen en te restaureren. Een ander bekend grottenklooster ligt bij het plaatsje Tipova. Maar de legendes hier gaan verder dan het christendom. Volgens lokale overleveringen vond Orpheus uit de Griekse mythologie in Tipova het portaal naar de onderwereld.
Info
-
Officiële naam: Republiek Moldavïe
-
Regeringsvorm: Parlementaire republiek
-
Inwoneraantal: 2,68 miljoen
-
Oppervlakte: 33.846 km²
-
Hoofdstad: Chisinau
-
Officiële taal: Roemeens
-
Valuta: Moldavische Leu
-
Grootste religie: Oosters-Orthodoxe kerk (93,3%)
-
Nationale feestdag: 27 augustus (Onafhankelijkheidsdag)
Moldavië maakt deel uit van Dacië
Dacië is de klassieke benaming van het gebied van huidige Roemenië en Moldavië. Bewoners van dit gebied werden Daciërs genoemd. Het gebied stond bekend om zijn goudmijnen.Huidige Moldavië wordt onderdeel van het Romeinse Rijk
De Romeinse keizer Trajanus zag in het Dacische rijk een bedreiging voor de veiligheid van de Romeinse provincies ten zuiden van de Donau. Hij organiseerde twee veldtochten tegen Dacië. Na hevige weerstand werd Dacië in het jaar 106 als provincie ingelijfd bij het Romeinse Rijk. De overwinningszuil die Trajanus hierop liet bouwen staat nog steeds in Rome. Na de splitsing van het Romeinse rijk werd Dacië een provincie van het Byzantijnse rijk.
Het Vorstendom Moldavië wordt gesticht
Het hertogdom Moldavië werd in de 14e eeuw gesticht door hertog Dragoș van Maramureș ter bescherming van het koninkrijk Hongarije tegen de Tartaren. In 1359 werd Bogdan I de eerste onafhankelijke vorst van vorstendom Moldavië. In 1387 werd het vorstendom een vazalstaat van Polen.
Moldavië wordt een vazalstaat van het Ottomaanse Rijk
Na een serie van zwakke heersers werd Moldavië een vazalstaat van het Ottomaanse Rijk. Het moest belasting betalen en had geen volledige zeggenschap over het buitenlands beleid. Wat betreft binnenlandse zaken behield Moldavië wel zijn autonomie.
Het Russische Keizerrijk lijft Moldavië in
Tijdens de Russisch-Turkse Oorlog (1806-1812) versloeg het Russische Keizerrijk het Ottomaanse Rijk. Met het Verdrag van Boekarest dat volgde werd Moldavië deel van het Russische Rijk. Aanvankelijk behield het enige autonomie maar vanaf 1828 werd een proces van russificatie gestart.
Onafhankelijkheid van Rusland en aansluiting bij Roemenië
Na de Februarirevolutie van 1917 wist Moldavië zich af te scheiden van het Russische Rijk als de Democratische Republiek Moldavië. In 1918 sloot het een unie met Roemenië. Frankrijk en Engeland erkenden de unie van Roemenië en Moldavië, in tegenstelling tot de Sovjet-Unie, die het gebied nog steeds claimde als de Bessarabische Sovjet Socialistische Republiek. Deze Sovjetrepubliek heeft echter nooit bestaan.
Moldavië wordt onderdeel van de Sovjet-Unie
In het Molotov-Ribbentrop pact werd de invloedssfeer in het oosten bepaald tussen Nazi-Duitsland en de Sovjet-Unie. Moldavië kwam hierbij onder de Russische invloedssfeer te liggen en werd op 2 augustus 1940 ingelijfd als de Moldavische SSR. Vervolgens werd het gebied door de Duitse bondgenoot Roemenië binnengevallen en 4 jaar lang bezet.
De Sovjet-Unie investeert flink in Moldavië
In de jaren ’70 en ’80 begon er veel geld vanuit Moskou Moldavië binnen te stromen. Dit geld was bedoeld om de industrie en wetenschap in de deelrepubliek te ontwikkelen. Hierdoor wist voornamelijk de regio Transnistrië zich tot industrieel centrum te ontwikkelen.
Onafhankelijkheid
Op 27 augustus 1991 verklaart Moldavië zich onafhankelijk van de Sovjet-Unie als de Republiek Moldavië.
Transnistrië wordt de facto staat na burgeroorlog
Transnistrië was na de onafhankelijkheid de meest geïndustrialiseerde regio en weigerde zich aan te sluiten bij de nieuwe Republiek Moldavië. Daarnaast vormde etnische Russen en Oekraïners er de meerderheid over Moldaviërs. Met hulp van Rusland begon Transnistrië op 2 maart 1992 een oorlog om zich af te scheiden van Moldavië en won deze op 21 juli dat jaar. Na deze overwinning werd de regio de facto een staat. Transnistrië is internationaal echter nooit als staat erkend.
Communisten komen opnieuw aan de macht
In 2001 wint de Communistische Partij van Moldavië de verkiezingen met bijna 50% van de stemmen. Deze partij is echter vooral communistisch in naam en heeft feitelijk een centrumrechtse koers en is pro-Europees. De Communistische regering valt in 2009 nadat anti-regering demonstraties uit de hand lopen en er nieuwe verkiezingen afgedwongen worden.
Toenadering tot de EU
Na de onafhankelijkheid zocht Moldavië toenadering tot de Europese Unie. In 1994 werd een partnerschap met de EU ondertekend en sinds 2005 heeft de EU een delegatie in Moldavië. In 2014 sloot het land een associatieverdrag met de EU.
Bankschandaal, protest en politieke crisis
In 2014 verdween door fraude een miljard Euro van Moldavische banken. Deze grootschalige fraude leidde tot hevige protesten en een verkiezingsoverwinning van de PSRM waardoor de pro-Russische Igor Dodon aan de macht kwam. Hij werd in 2019 uit zijn ambt gezet door het constitutionele hof van Moldavië in wat ook wel als de Constitutionele Crisis van 2019 bekend staat.
Laatste blog berichten over Moldavië
Op bezoek in Gagaoezië – de onbekende geopolitieke hotspot
