Blok-achtige, geometrische en herhalende vormen; drie kenmerken van het Brutalisme. Hoewel gebouwen uit deze architecturale stroming over de hele wereld te vinden zijn, is de stroming sterk verbonden met het Sovjettijdperk. Dit roept de vraag wel eens op of de bouwwerken een erfenis zijn die het waard is om te bewaren? Toch zijn de gebouwen architectonisch vaak perfect en ze leveren iconische beelden op. We laten je vier van deze waanzinnige bouwwerken zien!
Het Brutalisme
Het Brutalisme is een architecturale beweging die in de twintigste eeuw is ontstaan en zich in de opvolgende jaren in het grootste deel van Europa heeft verspreid. De oorsprong is te vinden in een aantal werken van de Franse architect Le Corbusier. Hij wilde breken met de eenvoud en puurheid die de architectuur van de jaren veertig kende, om een nieuwe, imposante architectuur te creëren. Deze bouwstijl richtte zich met name op het gebruik van één materiaal: beton, dat in gedurfde vormen werd verwerkt.
De vier onderstaande bouwwerken, leveren in ieder geval stuk voor stuk iconische beelden op. Genieten maar, van de pure schoonheid van deze betonnen, brute parels!
1. Circus Chişinau, Moldavië
We beginnen met een echte Sovjet-klassieker: Circus Chişinau. Het stenen staatscircus verscheen in Chisinau tijdens de Sovjetperiode (1981, ontworpen door Ala Kirichenko en Simion Shoyhet) en werd het grootste circus in de USSR. De arena heeft een diameter van 13 meter en had 1900 zitplaatsen voor toeschouwers. Typisch brutalistisch aan het circus is de combinatie van de zuilen met erachter een ronde galerij. De grote opening van het circus vond plaats op 25 april 1982. De eerste voorstelling werd gewijd aan 60 jaar USSR. Op dat moment kon het Circus Chişinau tot 57 optredens per maand houden. De onafhankelijkheid van Moldavië en de introductie van een markteconomie leidden tot een snelle inflatie en een economische crisis in het land. Mede hierdoor werd in 2004 het circus verlaten. Na een lang restauratieproces sinds 2014 is het circus nu open in een kleinere versie, al heeft het zijn originele allure nooit meer teruggevonden. Een mooie fotoreportage uit de tijd van de verbouwing vind je hier, op de Bohemian Blog.
2. Slovak Radio, Slowakije
Deze schoonheid mag natuurlijk niet ontbreken in de lijst: de Slovak Radio in Bratislava, de hoofdstad van Slowakije. De bouw van dit 80 meter hoge werk werd voltooid in 1983 en de toren is ontworpen door Štefan Svetko, Štefan Ďurkovič en Barnabáš Kissling tijdens het hoogtepunt van het socialistisch realisme. Het gebouw is in 2018 uitgeroepen tot Slowaaks Nationaal Monument. Daarnaast ontving de “omgekeerde piramide” zowel de titel “gebouw van de eeuw in Slowakije” in de categorie sociale structuren, alsook vele nominaties voor het lelijkste gebouw ter wereld.
Of je het gebouw nu lelijk of visionair vindt, het is zeker een van de meest dominante architectonische kenmerken van Bratislava.
3. Most SNP (Brug van de Slowaakse Nationale Opstand), Slowakije
En nog een bouwwerk in Slowakije dat we niet onbesproken kunnen laten: Most SNP – Slovenského národného povstania (in het Nederlands: Burg van de Slowaakse Nationale Opstand). Deze hangbrug, die in 1972 voltooid werd, is de langste hangbrug met één mast ter wereld. Waarschijnlijk is het ook de brug met de meeste naamsveranderingen. De ‘’Most SNP’’ is ontstaan ter ere van een verzetsbeweging uit 1944 tegen nazi-troepen. Maar al snel werd de brug bekend als de ‘’UFO-brug’’. Dit gebeurde vanwege het ronde restaurant, dat oorspronkelijk bedoeld was als observatieplatform. ‘’Novy Most’’ en ‘’New Bridge’’ zijn namen die hierna in het leven zijn geroepen om met de tijd mee te gaan. Maar in 2012 werd de naam tocht terug veranderd naar ‘’Most SNP’’.
Extra bijzonder aan deze tuibrug is dat de architecten J. Lacko en A. Tesar het ontwierpen met dus maar één pyloon. Bovenop de 80 meter hoge pyloon bevindt zich het restaurant (de UFO). Deze is bereikbaar met een lift in de ene schouder of met een trap in de andere.
4. Buzludzha-monument, Bulgarije
Het laatste meesterwerk dat we aan jullie willen laten zien is het Herdenkingshuis van de Bulgaarse Communistische Partij. Deze constructie is gebouwd op Buzludzha Peak, een 1.441 hoge bergtop in het Bulgaarse Balkangebergte. Het monument is gebouwd ter herdenking van de gebeurtenissen in 1891. In dit jaartal kwam een groep socialisten onder leiding van Dimitar Blagoev in het geheim bijeenkwam in dit gebied. Dit deden ze om een socialistische beweging te vormen die leidde tot de oprichting van de Bulgaarse Sociaal-Democratische Partij. Deze partij was een voorloper was van de Bulgaarse Communistische Partij.
Na de val van de Sovjet-Unie in 1989 is het monument verlaten en ligt er nu vervallen bij. Dit levert spectaculaire beelden op. Toch moeten we het helaas ook met de beelden doen, wegens instortingsgevaar is het monument niet voor publiek toegankelijk. Check deze website voor meer informatie en foto’s van dit waanzinnige, brute bouwwerk.
