Nationale bewustwording

In de 19e eeuw ontstond er een nationaal Litouws bewustzijn dat in 1830-31 en 1863-64 tot kortstondige opstanden leidde. Deze opstanden waren ook ingegeven door het feit dat de Litouwers hoofdzakelijk boeren waren en boeren in het tsarenrijk tot 1861 de status van lijfeigenen hadden. Beide opstanden mislukten en tienduizenden opstandelingen werden verbannen naar Siberië. Tegelijkertijd arriveerden veel Joden in Vilnius: verdreven uit Rusland door de tsaristische “vestigingspolitiek” die Joden opdroeg zich in het westen van het Rijk te vestigen. Aan het begin van de 20e eeuw was bijna de helft van de inwoners van Vilnius Joods.