Zijn portret is in elk huis te vinden. Zijn woorden staan gebeiteld op elk belangrijk gebouw. Standbeelden van hem zijn in Turkije in overvloed te vinden. We hebben het over Mustafa ‘Kemal’ Atatürk, de stichter en eerste president van de moderne Turkse Republiek. In deze blog voeren we je mee langs de vier belangrijkste plekken in het leven van Atatürk. En het leuke is: een aantal van deze plekken komt aan bod in onze nieuwe rondreis met de Anatolië Express die op 22 oktober van start gaat!
Thessaloniki
Atatürk werd in 1881 geboren in het huidige Thessaloniki, destijds een florerende havenstad in het Ottomaanse Rijk. Atatürk raakte gefascineerd door de militaire officieren die door zijn geboortewijk patrouilleerden en besloot dat hij zelf ook het leger in wilde.. Tijdens zijn opleiding aan de militaire school kreeg Atatürk de bijnaam Kemal, wat de ‘Perfecte’ betekent. Vanaf dat moment ging hij door het leven als Mustafa Kemal.
Zijn geboortehuis is vandaag de dag onderdeel van het Turkse consulaat in Thessaloniki en ingericht als museum, onder de naam ‘Atatürk House’. Wij bezochten het huis tijdens onze Grand Tour: Southern Europe en Seas of the Southeast reizen. Het oude Turkse huis staat vol met persoonlijke objecten van de Atatürk familie die hier stonden toen Mustafa Kemal het levenslicht zag. Op de bovenste verdieping droomde Mustafa Kemal als kleine jongen van een onafhankelijk Turkije met een vrije regering. Hij zou daar later een belangrijke bijdrage aan leveren.
Istanbul
Op 18-jarige leeftijd zette Mustafa Kemal zijn militaire opleiding voort bij de Ottomaanse Oorlog Academie in Istanbul. De plek waar hij naam en faam maakte, maar ook waar hij zich bezighield met clandestiene praktijken. Hij studeerde af als een van de beste van zijn lichting. Zijn veelbelovende carrière kwam nagenoeg ten einde toen zijn geheime studiegroep werd ontdekt. In een van de kleine kamertjes van de academie lazen en discussieerden over de politieke misstanden van het rijk.
Het gebouw van de voormalige academie bestaat nog steeds als het Militaire Museum van Istanbul. Hier marcheerde de jonge Atatürk samen met zijn toekomstige legerbroeders ritmisch door de gangen. Kamer nummer 12 is een van de must sees van het museum. Dit was de kamer waar Atatürk regelmatig studeerde. In de kamer is nagebootst hoe de klas er in 1910 uitzag, geheel met wassen beelden die zijn aangekleed met militaire uniformen. Hier zat Atatürk met zijn kameraden, niet wetende dat ze een paar jaar later in de Turkse Onafhankelijkheidsoorlog zouden vechten.
Anatolië
19 mei 1919. De dag waar
op de geschiedenis van het moderne Turkije begon. Voor Atatürk had deze dag zo’n grote psychologische waarde, dat hij dit opgaf als zijn ‘echte’ geboortedatum voor een encyclopedie-artikel. Op 19 mei arriveerde Atatürk in Samsun, een stad in Anatolië aan de Zwarte Zee. Vooral de Fransen, Grieken en Italianen hadden interesse in Anatolië. Atatürk wierp zich op als de verlosser van de Turken. Zijn manschappen trokken vanaf de kust de woeste binnenlanden van Anatolië in om de Turkse natie te redden. Een oorlog die vier jaar later zou leiden tot het moderne Turkije.
De haven van Samsun wordt vandaag de dag gedomineerd door het ‘Bandirma Scheepsmuseum’. Dit reusachtige schip is een kopie van het schip waarmee Atatürk vanuit Istanbul in Anatolië arriveerde. In het openluchtmuseum wordt de oorlog levensecht. Je wordt omringd door de persoonlijke eigendommen van Atatürk, zoals zijn revolver, persoonlijk geschreven brieven en militaire kleding. In een van de kajuiten sta je oog in oog met het wassen beeld van Atatürk. Achter hem is de klok bevroren om 8 uur ‘s ochtends, de tijd dat Atatürk arriveerde in Samsun.
Ankara
Tegelijkertijd met de stichting van de Turkse Republiek, en zijn presidentschap, wees Atatürk Ankara aan als nieuwe hoofdstad. Vanuit hier voerde hij zijn revolutionaire hervormingen door. Zo verving hij het Arabische alfabet door het Latijnse alfabet, werd een moderne, westerse kledingcode opgesteld, en hij voerde het vrouwenkiesrecht in. Atatürk legde ook de wettelijke scheiding van Kerk en Staat vast.
Dat Atatürk van ongekend belang is voor Turkije, is te zien aan zijn huidige rustplaats. Op een heuveltop in Ankara werd Atatürk begraven in een reusachtig mausoleum, genaamd Anitkabir. Op deze plek komen Atatürks triomfen samen. Het mausoleum is versierd met schitterende opschriften, zoals de scènes van de Onafhankelijkheidsoorlog en zijn beroemde speech tijdens het 10-jarige bestaan van de Turkse Republiek. Elk jaar op 29 oktober vieren de Turken op Anitkabir de Turkse onafhankelijkheid. De jaarlijkse ceremonie wordt opgeluisterd door concerten, parades en schitterend vuurwerk. Klik hier voor een korte sfeerimpressie. Wil jij het mausoleum van Atatürk bezoeken? Ga dan mee met Eastpackers’ Anatolië Express.
